بررسی رابطه اجتناب مالیاتی و امپراتورسازی مدیریتی با در نظر گرفتن مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی

2 کارشناسی ارشد حسابداری، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.

3 استادیار گروه حسابداری، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.

چکیده

اجتناب مالیاتی به­طور قانونی باعث ایجاد منابع اقتصادی می­شود. تئوری نمایندگی بیان می­کند به دلیل تضاد منافع میان مدیر و مالک، این منابع به انجام رفتارهای فرصت­طلبانه مدیر همچون امپراتورسازی منجر می­شود. تئوری ذی­نفعان لزوم توجه به تمام ذی­نفعان را موردتوجه قرار می­دهد و هدف از مسئولیت­پذیری اجتماعی را همسو شدن منافع مدیران و سهام­داران بیان می­کند؛ بنابراین، انگیزه انجام این پژوهش بررسی تجربی رابطه اجتناب مالیاتی و امپراتورسازی مدیریتی با در نظر گرفتن مسئولیت­پذیری اجتماعی شرکت است. نمونه آماری این پژوهش به روش حذف سیستماتیک، شامل 810 مشاهده سال-شرکت که از شرکت­های پذیرفته­شده در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی 1391 تا 1400 به­دست­آمده است، را در برمی­گیرد. یافته­های حاصل از آزمون فرضیه­های پژوهش با استفاده از رگرسیون چندمتغیره نشان داد که اجتناب مالیاتی، فعالیت­های امپراتورسازی مدیریتی را به­طور معناداری افزایش می­دهد. به­علاوه مشخص شد که مسئولیت­پذیری اجتماعی شرکت، رابطه بین اجتناب مالیاتی و امپراتورسازی مدیریتی را تضعیف می­کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Investigating of Relationship Tax Avoidance and Managerial Empire-Building, Considering Corporate Social Responsibility

نویسندگان [English]

  • kazem shamsaddini 1
  • mansour sadeghi 2
  • **, Alireza Rahim 3
1 Assistant Professor of Accounting, Shahid Bahonar University of Kerman
2 Master of Accounting, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran.
3 Assistant Professor of Accounting, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran. a.rahimi@uk.ac.ir
چکیده [English]

Tax avoidance legally creates economic resources. Agency theory states that due to the conflict of interests between the manager and the owner, these resources lead to the manager's opportunistic behavior, such as empire-building. Attending to all the stakeholders is a must in the stakeholder theory and The purpose of social responsibility is to align the interests of managers and shareholders. Thus, the research motives to empirically investigate the relationship between tax avoidance and managerial empire-building by considering corporate social responsibility. The statistical sample of this research is by systematic elimination method and includes 810 firm-year observations obtained from companies admitted to the Tehran Stock Exchange (TSE) from 2013 to 2022. Examining the research hypotheses using multivariable regression showed that tax avoidance significantly increases managerial empire-building activities. In addition, it found that corporate social responsibility weakens the relationship between tax avoidance and managerial empire-building

کلیدواژه‌ها [English]

  • Managerial Empire-building
  • Tax Avoidance
  • Corporate Social Responsibility
ابراهیمی، عباس. (1401). بررسی رابطه بین اجتناب مالیاتی شرکت‌ها و منفعت‌طلبی مدیریتی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، رویکردهای پژوهشی نوین مدیریت و حسابداری، 6(22)، 486-465.
اختیاری، مصطفی؛ اکبری، بهزاد. (1400). بررسی رابطه بین مکانیزم­های حاکمیت شرکتی با اجتناب از مالیات و مسئولیت اجتماعی شرکت­ها، چهارمین همایش ملی توسعه علوم فناوری­های نوین در مدیریت، حسابداری و کامپیوتر، تهران،
       .https://civilica.com/doc/1317203
افلاطونی، عباس؛ امیربختیاروند، امین. (1396). نقش کیفیت افشا و کیفیت اقلام تعهدی در کاهش انحراف از سطح بهینه ساختار سرمایه، مدیریت دارایی و تأمین مالی، 4(19)، 180-167.
الاسدی، زینه؛ فروغی، داریوش؛ هاشمی، سید عباس. (1401). تأثیر چسبندگی هزینه بر ارزش شرکت با در نظر گرفتن هزینه تعدیل منابع و مشکلات نمایندگی، پیشرفت­های حسابداری، 14(2)، 64-39.
پاکیزه، کامران؛ حیدری، محمدرضا؛ بشیری جویباری، مهدی. (۱۳۹۴). بررسی تأثیر ریسک مالیاتی بر نگهداشت وجه نقد توسط شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، دانش حسابداری، ۶ (۲۲)، ۷۹-۵۷.
پورحیدری، امید؛ فدوی، محمدحسن؛ امینی­نیا، میثم. (1393). بررسی تأثیر اجتناب از پرداخت مالیات بر شفافیت گزارشگری مالی، پژوهشنامه اقتصادی، 14(52)، 85-69.
حاجیان­نژاد، امین؛ دانش سرارودی، سید رسول. (1398). بررسی تأثیر هزینه نمایندگی و نقدشوندگی بر اجتناب مالیاتی از طریق سودآوری. دانش حسابداری، 10(1)، 136-115.
حاجیها، زهره؛ سرافراز، بهمن. (1393). بررسی رابطه بین مسئولیت­پذیری اجتماعی شرکت­ها و هزینـه حقـوق صـاحبان سـهام در شرکت­های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، پژوهش­های تجربی حسابداری، 4(14)، 123-105.
حساس یگانه، یحیی. (1384). مفاهیم حاکمیت شرکتی. حسابدار، 167(3)، 33-30.
حساس یگانه, یحیی؛ برزگر، قدرت­اله. (1393). مبانی نظری مسئولیت اجتماعی شرکت­ها و پارادایم تحقیقاتی آن در حرفه حسابداری، حسابداری مدیریت. 7(3)، 133-109.
حساس یگانه، یحیی؛ رضایی، شهروز. (1397). مدلی برای تأثیر مسئولیت اجتماعی و هزینه­های مدیریت مالیات شرکت بر اجتناب و فرار مالیاتی، مطالعات تجربی حسابداری مالی، 85(15)، 58-27.
خانی، عبدالله؛ ایمانی، کریم؛ یوسفی، امین. (1393). اجتناب از مالیات، نحوه اندازه­گیری و عوامل مؤثر بر آن، پژوهش حسابداری، 4(4)، 121-142.
خواجوی، شکرالله؛ سروستانی، امیر. (1396). اجتناب مالیاتی و نظریه نمایندگی: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، 10(34)، 28-15.
خوشکار، فرزین؛ اسلامی ساراب، مجید؛ کرمی، علی. (1400). نقش تعدیل­گر مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها بر رابطه بین کیفیت حاکمیت شرکتی و اجتناب مالیاتی، رویکردهای پژوهشی نوین مدیریت و حسابداری، 5(19)، 384-401.
دارابی، رویا؛ پاشانژاد، یوسف؛ تدین‌فرد، اسماعیل. (۱۳۹۶). بررسی رابطه بین مسئولیت اجتماعی، عملکرد اقتصادی و اجتناب از مالیات شرکت­های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، بررسی‌های حسابداری، ۴(۱۵)، 92-67.
رجبی، روح­الله؛ محمدی خشوئی، حمزه. (1387). هزینه نمایندگی و قیمت­گذاری حسابرسی مستقل، بررسی­های حسابداری و حسابرسی، 15(53)، 52-35.
سروستانی، امیر. (1391). بررسی ارتباط بین ویژگی­های شرکت و نوع مالکیت با نرخ­های مؤثر مالیاتی شرکت­های پذیرفته­شده در بورس اوراق بهادار تهران. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید باهنر کرمان.
طایفه، سیامک؛ دستگیر، محسن؛ رضایی، فرزین؛ علی احمدی، سعید. (1398). رتبه­بندی عوامل مؤثر بر اجتناب مالیاتی شرکتی. دو فصلنامه علمی حسابداری ارزشی و رفتاری، 4(7)، 341-309.
فرجی، امید؛ جنتی دریاکناری، فاطمه؛ منصوری، کفسان؛ یونسی مطیع، فاطمه. (1399). مسئولیت­پذیری اجتماعی و ارزش شرکت: نقش تعدیلگر مدیریت سود. مدیریت سرمایه اجتماعی، 7(1)، 58-25.
فروغی، داریوش؛ حمیدیان، نرگس؛ بهرامی، فاطمه. (1401). تأثیر مسئولیت اجتماعی شرکت­ها بر گزارشگری مالی متقلبانه. دانش حسابداری مالی، 9(1)، 27-1.
فروغی، داریوش؛ میر شمس شهشهانی، مرتضی؛ پور حسین، سمیه. (1387). نگرش مدیران درباره افشای اطلاعات حسابداری اجتماعی: شرکت­های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، بررسی­های حسابداری و حسابرسی، 15(52)، 70-55.
قادرزاده، کریم؛ علوی، سید مصطفی. (1400). اجتناب مالیاتی: مسؤولیت اجتماعی و نقش تعدیل­گر مالکیت خانوادگی، دانش حسابداری، 12(3)، 128-111.
قائمی، محمدحسین؛ شهریاری، مهدی. (1388). حاکمیت شرکتی و عملکرد مالی شرکت­ها، پیشرفت­های حسابداری، 1(1)، 113-128.
کردستانی، غلامرضا؛ قادرزاده، کریم؛ حقیقت، حمید. (1397). تأثیر افشای مسئولیت اجتماعی بر معیارهای حسابداری، اقتصادی و بازار ارزیابی عملکرد شرکت­ها. پیشرفت­های حسابداری، 10(1)، 217-187.
مختاری، حسین. (1399). تأثیر فرصت­طلبی مدیران بر عملکرد نسبی سود شرکت. چشم­انداز حسابداری و مدیریت، 3(27)، 63-76.
مشایخ، شهناز؛ قاسمی، مهسا؛ رامشه، منیژه. (1393). یکنواختی نرخ مالیات پرداختی و انتظارات سرمایه­گذاران درباره سود آتی. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 6(23)، 87-70.
مشایخی، بیتا؛ حسن زاده، شادی؛ سماوات، میلاد؛ نظری، سعیده. (1402). افشای مسئولیت اجتماعی شرکتی و رفتار فرصت­طلبانه مدیریتک نقش تعدیلگر حاکمیت شرکتی. بررسی­های حسابداری و حسابرسی، 30(3)، 589-560.
مشایخی، بیتا؛ سیدی، سید جلال. (1394). راهبری شرکتی و اجتناب مالیاتی، دانش حسابداری، 6(20)، 103-83.
مشایخی، بیتا؛ علی­پناه، صبری. (1394). تأثیر راهبری شرکتی بر رابطه­ی بین اجتناب از مالیات و ارزش شرکت. فصلنامه پژوهش­های حسابداری مالی و حسابرسی، 7(25)، 70-55.
مهرانی، ساسان؛ سیدی، سید جلال. (1393). بررسی رابطه بین اجتناب مالیاتی و اختلاف مالیاتی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 6(24)، 75-50.
نمازی، محمد؛ مقیمی، فاطمه. (1397). تأثیر نوآوری و نقش تعدیلی مسئولیت­پذیری اجتماعی بر عملکرد مالی شرکت­ها در صنایع مختلف. بررسی حسابداری و حسابرسی، 25(2)، 310-289.
هاشمی، سید عباس؛ کمالی، احسان. (1389). تأثیر افزایش تدریجی اهرم مالی، میزان جریان­های نقدی آزاد و رشد شرکت بر مدیریت سود شرکت­های پذیرفته­شده در بورس اوراق بهادار تهران، دانش حسابداری، 1(2)، 115-95.