الگوی پایداری شرکتی مبتنی برمشروعیت و هم ساختاری نهادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه آزاد علوم تحقیقات تهران

چکیده

پژوهش حاضر تلاش می‌کند با استفاده از روش زمینه بنیان چندوجهی، خاستگاه افشای پایداری در ایران را احصاء نماید و به‌منظور دستیابی به پایداری شرکت‌ها و به‌تبع آن گزارشگری پایداری، راهبردهایی را ارائه نماید. در پژوهش حاضر از روش آمیخته استفاده‌شده است که در بخش کیفی آن از رویکرد زمینه بنیان و در بخش کمی به‌منظور سنجش اعتبار الگوی مفهومی از معادلات ساختاری استفاده‌شده است. پژوهش جاری طی سال 1402 صورت پذیرفته است و جامعه آماری آن باتوجه‌به ابعاد ادبیات نوین پایداری شامل: اساتید خبره و مجرب دانشگاهی در رشته‌های حسابداری، اقتصاد، مدیریت، مهندسی و مدیریت محیط‌زیست، کسب‌وکار و علوم اجتماعی و مدیران ارشد سازمان حفاظت از محیط‌زیست می‌باشند. نتایج نشان داد که عوامل اقتصادی در سطح خرد و کلان؛ شوک‌های محیطی و اجتماعی؛ عوامل مدیریتی و نظام راهبری شرکتی و عوامل فنی و ساختاری و همچنین فراهم نمودن بستر فرهنگی، اجتماعی و اصلاحات فنی، ساختاری و مدیریتی به عنوان عوامل کلیدی از راهبردهای افشای پایداری شرکتی است و بهبود اقتصادی، ارتقا فرهنگ توجه به پایداری شرکتی و توجه به اولویت‌های زیست‌محیطی نیز ازجمله پیامدهای افشای پایداری شرکتی احصا گردید. علاوه بر این، با اعتبارسنجی مولفه های نوظهور مشخص شد که عامل شوک‌های محیطی و اجتماعی و عامل اقتصادی به ترتیب بیشترین و کمترین تأثیر را بر افشای پایداری شرکت‌ها دارند. همچنین آگاهی‌بخشی و آموزش مستمر و تخصیص منابع مالی کافی در جهت حمایت از سیاست‌های تحقق اهداف توسعه پایدار و اولویت‌های توسعه از الزامات تحقق راهبردهای افشای پایداری شرکتی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Pattern Corporate Sustainability Disclosure: Based on Legitimacy and Institutional Co-Structure

نویسنده [English]

  • saeed samimi
tabriz-azarbayjan street - mehran-
چکیده [English]

This study employed a multi-faceted Grounded Theory approach to describe the origin of sustainability disclosure in Iran while presenting strategies to help meet corporate sustainability and consequently, sustainability reporting. For this, the study utilized a mixed method; in its qualitative section, the study employed a Grounded Theory Approach, and in the quantitative section, it used structural equations to measure the validity of the conceptual model. Conducted in 2023, this study’s statistical population based on the modern sustainability literature consisted of expert and experienced academic professors in accounting, economics, management, engineering, environmental management, business, and social sciences, and senior directors at the Environment Conservation Organization. Findings showed that micro- and macro-level economic factors, cultural, environmental, and social factors, managerial and corporate strategic system factors, technical and structural factors, as well as cultural and social contexts along with technical, structural, and managerial reforms were the key factors of corporate sustainability disclosure strategies. Meanwhile, economic recovery, the promoted culture of focusing on corporate sustainability, and the focus on environmental priorities were found to be the outcomes of corporate sustainability disclosure. Moreover, validating the emerging components showed that cultural, environmental, social, and economic factors respectively held the highest and the lowest impacts on corporate sustainability disclosure. Also, awareness-raising, continuous training, and allocation of adequate financial resources to support the realization of sustainable development goals and development priorities were among the requirements to help realize corporate sustainability disclosure strategies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • corporate sustainability
  • institutional co-structure
  • social accountability
  • legitimacy theory
  • legal and regulatory factors
پناهی درچه، مهرداد.، دیدار، حمزه.، منصورفر، غلامرضا.، حیدری، مهدی و آشتاب، علی  .(1404). افشای اطلاعات بااهمیت پایداری و عملکرد شرکت: تعدیلگری استراتژی تجاری، نشریه بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 32(1)، 79-63.
رحمانی، علی و محمود خانی، مهناز .(1400). ضرورت تهیه و اطمینان‌بخشی گزارش­های پایداری: دیدگاه حسابرسان و خبرگان صنعت بیمه، نشریه پژوهش­های حسابرسی حرفه­ای، 2(56)، 5-26.
روح‌بخش، یاسر .(1401). گزارشگری پایداری: عبور از گزارشگری سنتی، رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 6(88)، 40-34. 
زحمت‌کش، شهرستانی و وحیدی مقدم .(2023). بررسی تأثیر توانایی مدیریت بر سطح افشا گزارشگری پایداری شرکت‌ها، نشریه چشم انداز حسابداری و مدیریت، 5(75)، 112-129.
حکمت، هانیه.، رحمانی، علی و موفق، سمیرا .(1404). تأثیر افشای گزارشگری پایداری و مقایسه‌پذیری اطلاعات حسابداری بر تداوم سود،  نشریه بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی،  32(1)، 116-95.
شکرابی فرد، پانیذ.، نیکو مرام، هاشم و خان‌محمدی، محمد حامد .(1402). ارائه الگویی برای تکامل حسابداری مدیریت در سازمان‌های دولتی و خصوصی با رویکرد نهادی، مجله دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 12(47)، 194-177.
صمیمی، سعید، بادآور نهندی، یونس و متقی، علی‌اصغر .(1401).  عوامل مؤثر بر شکاف بین انتظارات حسابرسان و استفاده‌کنندگان گزارش‌های مالی: رهیافت داده‌بنیاد چندوجهی و معادلات ساختاری، مجله نشریه حسابداری و منافع اجتماعی، 12(1)، 60-41.
صمیمی، سعید .(1402). خاستگاه حسابرس مسئول در پرتو تضاد شناختی مسئولیت‌های حسابرسان: کاربست زمینه‌بنیان هم‏گرایی انتظارات، مجله بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 30(3)، 505-481.
ضیا، فرناز، وکیلی فرد، حمیدرضا و صراف، فاطمه .(1398). تأثیر گزارشگری پایداری بر کاهش عدم تقارن اطلاعاتی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مجله حسابداری مدیریت، 13(46)، 135-121.
ضیاء، فرناز، وکیلی فرد، حمیدرضا و صراف، فاطمه .(1400). ارائه الگوی ارتباط میان عوامل موثر بر سطح افشاء اطلاعات زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی شرکت‌ها و عدم تقارن اطلاعاتی بر مبنای تئوری‌های اثباتی حسابداری با رویکرد تأثیر صنعت، مجله پیشرفت‌های حسابداری، 13(1)، 260-225.
عبدی، مصطفی؛ همایون، سعید و کاظمی علوم، مهدی. (1399). بررسی تأثیر ویژگی­های حسابرسی بر سطح گزارشگری پایداری، دوفصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، 5(9)، 369-335.
کاشانی پور، محمد؛ فتحی، محمدرضا؛ فرجی، امید و رحمانی، محمد . (1399). آینده‌پژوهی گزارشگری پایداری با به‌کارگیری رویکرد سناریونویسی، دوفصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، 5(10)، 101-69.
مشایخ، شهناز و پورغلامرضا، ندا .(1402). بررسی رابطه بین عملکرد توسعه پایدار شرکت، احساسات سرمایه‌گذاران و بیش اعتمادی مدیریت، مجله پیشرفت‌های حسابداری، 15(2)،427-395.
معبودی، حمیدرضا؛ رضایی، فرزین و کردستانی، غلامرضا . (1400). تأثیر افشای اجزای گزارشگری پایداری بر ارتباط به‌کارگیری سطوح مختلف تکنیک‌های حسابداری مدیریت با ارزش‌آفرینی، مجله پژوهش­های کاربردی و گزارشگری مالی، 7(19)، 34-7.
میرمحمدی، زهره و تالانه، عبدالرضا. (1400). سنجه­های غیرمالی با روش تحلیل تم، نشریه بررسی­های حسابداری، 28، (1)، 180-161.
یوسفی زاده، سحر و فخاری، حسین .(1403). ویژگی‌های شرکتی تعیین‌کننده گزارشگری پایداری، مجله پژوهش‌های تجربی حسابداری، 14(4)، 184-149.