طراحی و اعتبارسنجی الگوی درک سرمایه‌گذاران نهادی از اطلاعات حسابداری افشا شده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

2 گروه حسابداری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران؛ ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگویی مفهومی برای تبیین درک سرمایه‌گذاران نهادی از اطلاعات حسابداری افشا شده تدوین گردید. این مطالعه، از حیث شیوه گردآوری داده‌ها، در زمره پژوهش‌های توصیفی-پیمایشی و از نوع غیرآزمایشی با طراحی مقطعی جای می‌گیرد. در بخش کیفی، مشارکت‌کنندگان شامل خبرگان دانشگاهی در حوزه مدیریت مالی و حسابداری و همچنین مدیران ارشد و تحلیلگران شرکت‌های کارگزاری بورس اوراق بهادار بودند که به شیوه نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و اشباع نظری با ۱۲ مصاحبه حاصل شد. بخش کمی پژوهش نیز با جامعه آماری مدیران و کارشناسان شرکت‌های کارگزاری دنبال شد که بر اساس محاسبه اندازه اثر و توان آزمون، حجم نمونه ۱۴۳ نفر تعیین گردید و از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده استفاده شد. داده‌های بخش کیفی از طریق مصاحبه نیمه‌ساختاریافته گردآوری و با روش تحلیل مضمون و نرم‌افزار Maxqda تحلیل شد. در بخش کمی نیز از پرسشنامه ساخت‌یافته استفاده گردید و داده‌ها با بهره‌گیری از روش حداقل مربعات جزئی در نرم‌افزار Smart PLS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج به‌دست‌آمده حاکی از آن است که مؤلفه‌های «قوانین افشای اطلاعات»، «کارکردهای افشا» و «چالش‌های افشای حسابداری» به‌طور معناداری بر ابعاد «نهادی» و «اجتماعی–محیطی» تأثیر می‌گذارند. در لایه‌های بعدی مدل، ابعاد «شناختی» و «اطلاعاتی» به‌عنوان پیش‌نیازهای تأثیرگذار بر ابعاد «احساسی» و «رفتاری» عمل می‌کنند. در نهایت نیز این تغییرات شناختی، احساسی و رفتاری منجر به بروز کنش‌های مرتبط با «افشای مالی» و «افشای غیرمالی» در رفتار سرمایه‌گذاران نهادی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Design and Validation of a Model of Institutional Investors' Perception of Disclosed Accounting Information

نویسندگان [English]

  • Saba sorosh rad 1
  • Farzin rezaei 1
  • Javad rezazadeh 2
1 Department of Accounting, Qa.c., Islamic Azad University, Qazvin, Iran.
2 Department of Accounting, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The present study was developed with the aim of designing and validating a conceptual model to explain institutional investors' perception of disclosed accounting information. In terms of data collection method, this study is classified as a descriptive-survey and non-experimental research with a cross-sectional design. In the qualitative part, the participants included academic experts in the field of financial management and accounting as well as senior managers and analysts of stock exchange brokerage companies who were selected through purposive sampling and theoretical saturation was achieved with 12 interviews. The quantitative part of the research was also followed with the statistical population of managers and experts of brokerage companies. Based on the calculation of effect size and test power, the sample size was determined as 143 people and the simple random sampling method was used. The qualitative part data was collected through semi-structured interviews and analyzed using the content analysis method and Maxqda software. In the quantitative part, a structured questionnaire was used and the data were analyzed using the partial least squares method in Smart PLS software. The results obtained indicate that the components of "information disclosure rules", "disclosure functions" and "accounting disclosure challenges" significantly affect the "institutional" and "socio-environmental" dimensions. In the next layers of the model, the "cognitive" and "informational" dimensions act as prerequisites affecting the "emotional" and "behavioral" dimensions. Finally, these cognitive, emotional and behavioral changes lead to the emergence of actions related to "financial disclosure" and "non-financial disclosure" in the behavior of institutional investors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Understanding institutional investors
  • information disclosure
  • accounting information
احمدیان، اعظم؛ قلیچ، وهاب. (1403). اثر افشای اطلاعات عمومی بانک‌ها بر سودآوری با توجه به عوامل محیطی اقتصادی. پژوهش‌ها و سیاست های اقتصادی، ۳۲ (۱۰۹)، ۱۴۰-۱۷۴.
http://dx.doi.org/10.61186/qjerp.32.109.140                                    
انواری رستمی، علی‌اصغر؛ بازیار، مریم. (1403). تأثیر محدودیت‌های تأمین مالی و سرمایه‌گذاران نهادی بر حساسیت نگهداشت وجوه نقد به جریان‌های نقدی عملیاتی نامتقارن. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 31 (2)، 222-258.
آذر، عادل؛ غلامزاده، رسول. (1398). کمترین مربعات جزئی. تهران: نگاه دانش.
حبیبی، آرش؛ جلال‌نیا، راحله. (1401). حداقل مربعات جزئی. تهران: نارون.
خواجوی، شکرالله؛ ویسی‌حصار، ثریا؛ غیوری‌مقدم، علی. (1403). تأثیر قدرت مدیرعامل بر خوانایی گزارش‌های مالی با تأکید بر نقش مدیریت سود و سرمایه‌گذاران نهادی. مجله دانش حسابداری، 15(4)، 1-20. https://doi.org/10.22103/jak.2024.22274.3953
دادار،ام البنین؛ روشن دوست، ملیحه. (1403). بررسی رابطه بین گرایش احساسی سرمایه‌گذاران و محرک های بازار سهام محورهای موضوعی،  پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار، 15(34)، 10-89. https://doi.org/https://doi.org/10.82247/jebr.2025.1121851
ستایش، محمدحسین؛شمس‌الدینی، کاظم. (1403). بررسی رابطه بین گرایش احساسی سرمایه‌گذاران و محرک‌های بازار سهام. پژوهشنامه اقتصاد و کسب‌وکار، 9(34)، 89-102.
سنگ‌بهرام، حسین؛ مجیدی‌فر، مجید. (1403). افشای اطلاعات حسابداری محیط زیست در صنعت فولاد. پژوهش‌های جدید در مدیریت و حسابداری، 3(9)، 19-31.
صمدی، سیدامین؛ خوشکار، فرزین. (1402). رابطه کیفیت سیستم‌های گزارشگری مالی و سرمایه‌گذاران نهادی در شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران. چشم‌انداز حسابداری و مدیریت، 6(87)، 101-116. https://www.jamv.ir/article_192699.html
عزیزی، کیوان؛ ایوانی، فرزاد؛ عبدی، حدیث؛دلاوری، سیدجواد. (1403). اثر توانایی مدیران بر رابطه بین کیفیت اطلاعات حسابداری و رفتار و عملکرد معاملاتی سرمایه‌گذاران. قضاوت و تصمیم‌گیری در حسابداری، 3 (9)، 1-30.
قلعه، زهرا؛ دستگیر، محسن. (1402). تأثیر سرمایه‌گذاران نهادی بررابطه بین کیفیت گزارشگری حسابداری و هزینه سرمایه. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 15(57)، 5-28.
محمدی، محمد؛ خالقی‌محمدی، شهره. (1403). بررسی ارتباط بین بی توجهی سرمایه گذاران نهادی، کیفیت اقلام تعهدی و محافظه کاری مشروط. حسابداری و شفافیت مالی، 2(1)، 111-131.
مقصودی، نصراله؛ گلشاهی‌چمندانی، محمد. (1402). حاکمیت شرکتی، افشای اطلاعات و حساسیت جریان سرمایه‌گذاری جریان وجوه نقد، هفدهمین کنفرانس ملی اقتصاد، مدیریت و حسابداری، شیروان. https://civilica.com/doc/1898302
ندیری، محمد؛ پناهیان، حمیدرضا. (1403). احساسات عقلانی و غیرعقلانی سرمایه‌گذاران و بازده بازار سهام: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران، تحقیقات مالی، 7 (26)، 600-629. https://doi.org/10.22059/frj.2023.337938.1007292
ولیان، حسن؛ صفری‌گرایلی، مهدی؛ رضائی پیته نویی، یاسر. (1400). افق سرمایه‌گذاری سهامداران نهادی و کوته‌بینی مدیریتی. بوس اوراق بهادار، 14 (56)، 269-296.