ترسیم روند پژوهش‌های حسابداری پایداری با رویکرد نگاشت دانش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه حسابداری، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران

چکیده

سالهاست که نگرانی‌ها در مورد حفظ سیاره زمین، به موضوع داغ جامعه، فعالیت‌های دانشگاهی و مشاغل تبدیل شده است. در این رابطه به ضایعات، مصرف انرژی، زندگی نسل‌های آینده و ... با دیدی متفاوت نگریسته می‌شود. در ایران به دلیل تازگی موضوعات پایداری، پژوهش‌‌های کمی در حوزه حسابداری پایداری صورت گرفته است ولی اقبال زیادی به این حوزه وجود دارد. لذا این پژوهش به بررسی تحقیقات صورت گرفته در حوزه حسابداری پایداری پرداخته است تا بینشی در مورد پژوهش‌های پایداری و ترسیم روندها و جهت‌گیری این پژوهش‌ها فراهم کند. در ایـن پـژوهش، بـا اسـتفاده از روش کتاب‌سنجی یا نگاشت دانش، پژوهش‌های انجام شده طی سال‌های 2000 الی 2024 در دو سایت مرجع اسکوپوس و وب آو ساینس با استفاده از نرم افزار آراستدیو؛ شناسایی، بررسی، طبقه بندی و روند یابی شده‌اند. یافته‌های این پژوهش دیدی کلی به پژوهشگران درخصوص روند پژوهش‌های انجام شده، مرز دانش پایداری و جهت‌گیری آینده می‌دهد. همچنین از این یافته ها برای ایجاد چارچوب یا ساختار حوزه پایداری در حسابداری نیز می توان بهره برد. روش نگاشت دانش با ارائه اطلاعات کمی و دقیق، پژوهشگران را در شناخت موضوعات پژوهش و مسئله‌یابی، بهبود کیفیت مقاله‌ها، تحلیل تأثیر آنها و انتخاب بهترین راهکار در نگارش مقالات علمی یاری می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Sustainability accounting research trends: A Bibliometrics Approach

نویسندگان [English]

  • Parisa Ahmadi
  • Ali Rahmani
Department of Accounting, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran
چکیده [English]

For years, concerns about the preservation of the planet Earth have become a hot topic in society, academic activities and businesses. In this regard, waste, energy consumption, the life of future generations, etc. are viewed from a different perspective. In Iran, due to the novelty of sustainability issues, few researches have been done in the field of sustainability accounting, but there is a lot of interest in this field. Therefore, this research has investigated the researches carried out in the field of social responsibility and sustainability accounting in order to provide an insight into sustainability researches and outline the trends and direction of these researches. In this research, using the bibliometric method or knowledge mapping, the researches conducted during the years 2000 to 2024 in two reference sites, Scopus and Wos; have been identified, investigated, classified and trended.Then, the most relevant researches in this field were categorized based on articles, authors, magazines, institutions and countries. The findings of this research give a general view to the researchers regarding the research process, the frontier of sustainability knowledge and future direction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sustainability accounting
  • social responsibility accounting
  • bibliometric analysis
  • sustainability
باغومیان، رافیک، و رحیمی باغی، علی. (1391). موانع پیشرفت آموزش حسابداری در ایران. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 10(35)، 69-91.
برزگر، قدرت‌اله، حبیب‌نژاد، مریم و باباجانپور، سارینا (1398). نقش حسابداری مدیریت در مسئولیت اجتماعی و پایداری شرکت‌ها؛ مروری بر ادبیات و چشم‌انداز آن. کنفرانس ملی آینده پژوهی، مدیریت و توسعه پایدار، تهران.
بنابی قدیم، رحیم، خدادادی، ولی (1395). عوامل موثر بر افشای اختیاری اطلاعات (تئوریها و کاربردها). مطالعات حسابداری و حسابرسی، 4(16)، 32-43.
حاجی علیزاده، سحر، خواجه حسنی، میترا، امیری، علی (1399). بررسی رابطه بین تئوری ذی‌نفعان، مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و عملکرد مالی. نشریه علمی رویکردهای پژوهشی نوین مدیریت و حسابداری، 4(15) ، 92-102.
خوزین، علی، طالب نیا، قدرت‌اله، گرکز، منصور و بنی مهد، بهمن (1397). بررسی اثر ساختار مالکیت بر توسعه سطح گزارشگری پایداری. مجله حسابداری مدیریت، 11(36)، 1-13.
ذاکرصالحی، غلامرضا، کیخا، احمد. (1399). بازنمایی تطبیقی چشم انداز و سیاست های نهاد آموزش عالی در هفت کشور جهان. جامعه شناسی نهادهای اجتماعی، 7(16 )، 117-151.
رحمانی، علی، احمدی، شیما، حسینی، سیدعلی، همایون، سعید (1401)، (الف). چارچوب شناسایی مؤلفه‌های با اهمیت پایداری در صنعت بورس با استفاده از رویکرد تحلیل سلسله‌مراتبی فازی. پژوهش‌های حسابداری مالی، 14 (2) ،62-27.
رحمانی، علی، محمودخانی، مهناز، همایون، سعید، نیاکان، لیلی (1401)، (ب). بررسی استانداردها، رهنمودها و وضعیت انتشار گزارشگری پایداری در صنعت بیمه. پژوهشنامه بیمه، 11 (2) ،237-203.
رحمانیان کوشککی،  عبدالرسول،  برزگر،  بهرام،  کمالی‌راد،  اسماعیل. (۱۳98). تدوین مدلی برای بهبود کیفیت آموزش حسابداری از طریق تحلیل روش‌های تدریس با استفاده از نظریه داده بنیاد. نشریه علمی آموزش و ارزشیابی (فصلنامه)، ۱2 (48) ،130-103.
رضاپور، نرگس. (1393). آموزش انتقادی حسابداری در خدمت توسعه پایدار. دانش و پژوهش حسابداری، 38(10)، 63-91.‎
رضایی، شعیب. (1399). مروری بر ادبیات موضوعی پایداری/مسئولیت اجتماعی شرکتی در حسابداری مدیریت. پژوهش های کاربردی در مدیریت و حسابداری، 5 (17)، 111-131.
ردادی، علی، باقری کنی، مصباح الهدی و حاجی پور، بهمن (۱393). بررسی پاسخ‌های سازمانی به فشارهای نهادی، موردکاوی، دانشگاه امام صادق (ع). مدیریت در دانشگاه اسلامی، 3 (1) ، 129-142.
صالحی، مهدی ، نصیرزاده، فرزانه، رستمی، وهاب .(1393) .چالش های آموزش حسابداری در ایران از دید شاغلین حرفه و مراجع دانشگاهی. نشریه دانش حسابرسی ، ۱۴ (۵۴) ،۶۷-۸۷.
صبور، محمدرضا،حاتمی، امیر مصطفی، و مرتضی، نیکروان (1401). تحلیل بیبلیومتریک تحقیقات صورت ‌گرفته در خصوص خاکستر زباله‌سوز طی سال‌های 2000 تا 2020. نشریه مهندسی عمران امیرکبیر، 54(8)، 3025 -3040.
صفرزاده، محمدحسین و خازن، آتنا، (1399). درخت مفهومی تئوری حسابداری ، بازطراحی تدوین برنامه های درسی، ششمین کنفرانس بین المللی مدیریت، حسابداری و توسعه اقتصادی.
صفری گرایلی، مهدی، و آقابیگی نصراله آبادی، مصطفی. (1400). چارچوبی مفهومی برای آموزش حسابداری مدیریت. مطالعات حسابداری و حسابرسی، 10(37 )، 95-114.
فدوی، محبوبه السادات ، خسروی، محسن و کریمی، فریبا . (1399). مطالعه تطبیقی مؤلفه‌های دانشگاه مستقل در ایران با کشورهای انگلستان، استرالیا، چین. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 14(ویژه نامه)، 323-349.
کاشانی پور، محمد، جندقی، غلامرضا و رحمانی، محمد (1397). بررسی رابطه بین کیفیت گزارشگری مالی با افشا اطلاعات پایداری شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 8(29)، 1-21.
کردستانی، غلامرضا، عبدی، مصطفی، رضازاده، جواد (1398). طراحی الگوی منسجم گزارشگری پایداری شرکت‌ها. نشریه پژوهش های حسابداری مالی، 11(4)، 23-44.
گنجی، سارا (1391). پایداری شرکتی مفهوم ناشناخته بازار سرمایه کشور. ماهنامه بورس، شماره بهمن ماه ، 36-39.
محمدی، بهرام، کردلو، محمدرضا، رحیم‌زاده، ‌اشکان (1396). ضرورت تهیه گزارشگری پایداری؛ اصول و ساختار آن. پژوهش‌های جدید در مدیریت و حسابداری، 28(3)، 105-114.‎
مشایخی، بیتا، عطایی عظیمی، راضیه (1403). مروری بر ادبیات پایداری و مسئولیت اجتماعی شرکتی در حوزه تحقیقات حسابداری در ایران. دانشگاه تهران، 140.
مهربانی، وحید . (1402). بررسی تطبیقی سازوکارهای حمایت مالی دولت از نظام آموزش عالی در کشورهای منتخب (2). ماهنامه گزارش های کارشناسی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، 31(11), 19614.
نوراحمدی، مرضیه، راستی، فاطمه، صادقی، حجت اله (1400). مروری بر پژوهش‌های انجام‌شده در خصوص خوشه‌بندی سری‌های زمانی مالی، رویکرد نگاشت دانش. پیشرفت های مالی و سرمایه گذاری، 2(2), 57-23.‎