مدلسازی خطاهای گزارشگری مالی

سپاسی, سحر; اعتمادی, حسین; پسندیده فرد, فائزه

doi:10.22099/jaa.2021.39693.2103

مدلسازی خطاهای گزارشگری مالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار گروه حسابداری،دانشکده مدیریت و اقتصاد ،دانشگاه تربیت مدرس،تهران،ایران

² استاد گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و اقتصاد،دانشگاه تربیت مدرس،تهران،ایران

³ کارشناس ارشد گروه حسابداری،دانشکده مدیریت و اقتصاد،دانشگاه تربیت مدرس،تهران،ایران

10.22099/jaa.2021.39693.2103

چکیده

افزایش شمار و تنوع تقلب و اشتباه در سیستم گزارشگری مالی، تهدیدی بر کیفیت این سیستم است. وظیفه حرفه حسابداری تهیه و ارائه اطلاعات و گزارش‏های مالی برای استفاده‏کنندگان است. حضور تقلب به عنوان عاملی بحران‏زا در عرصه مالی، تهدیدی جدی برای اعتماد عمومی به اطلاعات مالی و فرآیند گزارشگری مالی محسوب می‏شود و هزینه‏ها و پی‏آمدهای سنگینی برای گروه‏های مختلف به دنبال دارد. هدف این پژوهش، بررسی و شناسایی عوامل مؤثر بر خطاهای گزارشگری مالی (تقلب و اشتباه) و همچنین ارائه الگویی برای آن می‏باشد. بنابراین سوالات پژوهش به این صورت مطرح می گردد: چه عواملی بر خطاهای گزارشگری مالی تاثیرگذار هستند؟ چگونه عوامل شناسایی شده در ارتباط با خطاهای گزارشگری مالی را اولویت بندی کرد؟ چه مدلی برای توضیح عوامل موثر بر خطاهای گزارشگری مالی می توان ارائه کرد؟ در این پژوهش در سال 1398 از طریق مصاحبه با 18 نفر از خبرگان و اشخاص صاحب نظر از جمله اعضای هیأت علمی دانشگاه و مدیران سازمان حسابرسی و به‏کارگیری تحلیل آنتروپی شانون به منظور بررسی اطلاعات حاصل از مصاحبه‏ها، عوامل مؤثر بر وقوع خطاهای گزارشگری مالی انجام شد. همچنین در ادامه کار با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و پس از توزیع 240 پرسش‏نامه‏، تحلیل نهایی از روش معادلات ساختاری انجام شد و مدل نهایی پژوهش طراحی گردید. در این پژوهش با ارائه مدلی برای خطاهای گزارشگری مالی، مؤلفه‏هایی که بیش‏ترین تأثیر را بر وقوع تقلب و اشتباه در گزارشات مالی دارند، شناسایی شد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.20089988.1400.13.1.2.6

عنوان مقاله [English]

Modeling Financial Reporting Bias

نویسندگان [English]

Sahar Sepasi ¹
Hossein Etemadi ²
Faezeh Pasandidehfard ³

¹ Tarbiat Modares University

² Accounting, Management, and Economics, Tarbiat Modares University

³ MA in Accounting Tarbiat Modares University

چکیده [English]

Introduction:
The increasing in number and variety of fraud and error in the financial reporting system is a threat to the quality of the system. The duty of the accounting profession is to prepare and provide financial information and reports to users. The presence of fraud as a financial crisis factor poses a serious threat to public confidence in financial information and financial reporting process and has costly consequences for various groups.
Research questions:
The purpose of this study is to investigate and identify the factors affecting financial reporting bias (fraud and error) and to provide a model for it. therefore, the research questions are as follows: What are the factors affecting financial reporting bias? How to prioritize identified factors over financial reporting bias? What model can be presented to explain the factors that influence financial reporting bias?
Methods:
In this study, using random sampling method and through interviews with experts such as university faculty and managers of the audit organization, as well as using Shannon entropy analysis to evaluate the information obtained from interviews, factors affecting the occurrence financial reporting errors have been investigated. Also, in the following and after distribution of questionnaires, final analysis was performed through the structural equation method and at the end, the final model of research was designed.
Finding:
In this study, by identifying a model for financial reporting bias, the components that have the most impact on the occurrence of fraud and error in financial reporting were identified. The factors such as corporate structural characteristics, legal and regulatory factors and also corporate environmental characteristics are the most effective factors for the occurrence of error in financial reports.
Discussion and Conclusion:
Based on the results of the study, it is suggested that auditors and financial managers of companies, use the proposed model presented in this research to identify as well as discover the factors that influence the occurrence of financial reporting bias (fraud and error). Auditors and corporate executives can reduce fraud and error in companies by studying these factors, and trying to eliminate them or improve control and supervision practices.

کلیدواژه‌ها [English]

Key words: Financial reporting bias
Fraud
Error
Restatement

مراجع

6- منابع

اعتمادی، حسین؛ ساری، محمد علی و جوانی قلندری، موسی. (1397). احتمال تجدید ارائه صورت‌های مالی با تأکید بر نقش حسابرس. پژوهش‏های حسابداری مالی وحسابرسی، 10(37)، 106-85.

خواجوی، شکرالله و قدیریان آرانی، محمد حسین. (1394). بررسی تأثیر کیفیت سود بر تجدید ارائه صورت‌های مالی. پیشرفت‌های حسابداری، 7(2)، 84-59.

سجادی، سید حسین و کاظمی، توحید. (1395). الگوی جامع گزارشگری مالی متقلبانه در ایران به روش نظریه پردازی زمینه بنیان. پژوهش‏های تجربی حسابداری، 6(1)، 204-185.

صفرزاده، محمدحسین. (1389). توانایی نسبت‏های مالی در کشف تقلب در گزارشگری مالی: تحلیل لاجیت. مجله علمی-پژوهشی دانش حسابداری، 1(1)، 163-137.

مرادی، جواد و قدیریان آرانی، محمد حسین. (1396). بیش اعتمادی مدیریت و تجدید ارائه صورت‏های مالی: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران. پیشرفت‌های حسابداری، 9(1)، 192-169.

نظامنامه حسابرسی داخلی سازمان بورس اوراق بهادار. (1387).

نمازی، محمد و حسینی نیا، سمیه. (1398). تحلیل محتوای نظریه‌های تقلب مالی و ارائه فرا‏ الگوی چندبعدی تقلب. دانش حسابداری مالی، 6(1)، 36-1. ‎

Albrecht, C., Holland, D., Malagueno, R., Dolan, S., & Tzafrir, S. (2015). The role of power in financial statement fraud schemes. Journal of Business Ethics, 131(4), 803-813.

Amiram, D., Bozanic, Z., Cox, J. D., Dupont, Q., Karpoff, J. M., & Sloan, R. (2018). Financial reporting fraud and other forms of misconduct: a multidisciplinary review of the literature. Review of Accounting Studies, 23(2), 732-783.

Beasley, M. S., Carcello, J. V., Hermanson, D. R., & Lapides, P. D. (2000). Fraudulent financial reporting: Consideration of industry traits and corporate governance mechanisms. Accounting Horizons, 14(4), 441-454.

Chen, S., & Yang, A. (2018). An Effective Financial Statements Fraud Detection Model. DEStech Transactions on Engineering and Technology Research, (pmsms). ‏

Cressey, D. R. (1950). The criminal violation of financial trust. American Sociological Review, 15(6), 738-743. ‏

DeAngelo, L. E. (1981). Auditor size and audit quality. Journal of Accounting and Economics, 3(3), 183-199. ‏

Davis, M. V. (2019). Strategies to Prevent and Detect Occupational Fraud in Small Retail Businesses. Working paper, Walden university scholar works.

Dorminey, J., Fleming, A. S., Kranacher, M. J., & Riley, R. A. (2012). The evolution of fraud theory. Issues in Accounting Education, 27(2), 555-579. ‏

Etemadi, H., Sari, M., & Javani ghalandari, M. (2018). The likelihood of restatement of financial statements with emphasis on the role of auditor. The Financial Accounting and Auditing Researches, 10 (37), 85-106 (In Persian).

Gertsen, F. H., van Riel, C. B., & Berens, G. (2006). Avoiding reputation damage in financial restatements. Long Range Planning, 39(4), 429-456.‏

Ionescu, L. (2017). Errors and fraud in accounting. The role of the external audit in fighting corruption. Annals of Spiru Haret University. Economic Series, 17(4), 29-36.

Jan, C. L. (2018). An effective financial statements fraud detection model for the sustainable development of financial markets: Evidence from Taiwan. Sustainability, 10(2), 513.

Khajavi, Sh., & Ebrahimi, M. (2018). Presenting a New Computational Approach to Predict Fraud in Financial Statements Using Clustering and Classification Practices (Evidence from Companies Listed in Tehran Stock Exchange). Accounting Advances, 9(2), 1-34 (In Persian).

Khajavi, Sh., Ghadiriyani Arani, M. (2015). Investigating the Impact of Earnings Quality on the Restatementbof Financial Statements. Journal of Accounting Advances, 7(2), 59-84.

Krambia-Kapardis, M., Christodoulou, C., & Agathocleous, M. (2010). Neural networks: the panacea in fraud detection? Managerial Auditing Journal, 25(7), 659-678.

Mohammadi, M., Yazdani, SH., Khanmohammadi, M., & Maham, K. (2020). Financial reporting fraud detection: An analysis of data mining algorithms. International Journal of Finance and Managerial Accounting, 4(16), 1-12.

Namazi, M., & Hossieni Nia, S. (2019). Content Analysis of Financial Fraud Theories and Providing a Multi-dimension Meta-model of Fraud. Journal of Financial Accounting Knowledge, 6 (1), 1-36 (In Persian).

Perols, J. L., & Lougee, B. A. (2011). The relation between earnings management and financial statement fraud. Advances in Accounting, 27(1), 39-53.

Persons, O. S. (1995). Using financial statement data to identify factors associated with fraudulent financial reporting. Journal of Applied Business Research (JABR), 11(3), 38-46.

Repousis, S. (2016). Using Beneish model to detect corporate financial statement fraud in Greece. Journal of Financial Crime, 23(4), 1063-1073.

Safarzadeh, M. (2012). The ability of financial ratios to detect fraud in financial reporting: A logit analysis. Journal of Accounting Knowledge, 1 (1), 137-163 (In Persian).

Sajadi, H., & Kazemi, T. (2016). A Comprehensive Model of Fraudulent Financial Reporting in Iran by the Theoretical Background Method. Experimental Accounting Research, 6(1), 185- 204 (In Persian).

Simbolon, R., Ahmad, N., & Elviani, S. (2019). Are the Model of Fraud Triangle Elements Sufficient Enough to Prevent Fraud? Evidence in North Sumatra Province. In 1^stInternational Conference on Social Sciences and Interdisciplinary Studies. Atlantis Press.

Spathis, C. T. (2002). Detecting false financial statements using published data: some evidence from Greece. Managerial Auditing Journal, 17(4), 179-191.

Spathis, C., Doumpos, M., & Zopounidis, C. (2002). Detecting falsified financial statements: a comparative study using multicriteria analysis and multivariate statistical techniques. European Accounting Review, 11(3), 509-535.