طراحی و اعتبارسنجی الگوی درک سرمایه‌گذاران نهادی از اطلاعات حسابداری افشا شده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

2 گروه حسابداری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران؛ ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگویی مفهومی برای تبیین درک سرمایه‌گذاران نهادی از اطلاعات حسابداری افشا شده تدوین گردید. این مطالعه، از حیث شیوه گردآوری داده‌ها، در زمره پژوهش‌های توصیفی-پیمایشی و از نوع غیرآزمایشی با طراحی مقطعی جای می‌گیرد. در بخش کیفی، مشارکت‌کنندگان شامل خبرگان دانشگاهی در حوزه مدیریت مالی و حسابداری و همچنین مدیران ارشد و تحلیلگران شرکت‌های کارگزاری بورس اوراق بهادار بودند که به شیوه نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و اشباع نظری با ۱۲ مصاحبه حاصل شد. جامعه آماری بخش کمی پژوهش نیز شامل مدیران و کارشناسان شرکت‌های کارگزاری بود و بر اساس محاسبه اندازه اثر و توان آزمون، حجم نمونه ۱۴۳ نفر تعیین و از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده استفاده شد. داده‌های بخش کیفی از طریق مصاحبه نیمه‌ساختاریافته گردآوری و با روش تحلیل مضمون و نرم‌افزار Maxqda تحلیل شد. در بخش کمی نیز از پرسشنامه ساخت‌یافته استفاده گردید و داده‌ها با بهره‌گیری از روش حداقل مربعات جزئی در نرم‌افزار Smart PLS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج به‌دست‌آمده حاکی از آن است که مؤلفه‌های «قوانین افشای اطلاعات»، «کارکردهای افشا» و «چالش‌های افشای حسابداری» به‌طور معناداری بر ابعاد «نهادی» و «اجتماعی–محیطی» تأثیر می‌گذارند. در لایه‌های بعدی مدل، ابعاد «شناختی» و «اطلاعاتی» به‌عنوان پیش‌نیازهای تأثیرگذار بر ابعاد «احساسی» و «رفتاری» عمل می‌کنند. در نهایت نیز این تغییرات شناختی، احساسی و رفتاری منجر به بروز کنش‌های مرتبط با «افشای مالی» و «افشای غیرمالی» در رفتار سرمایه‌گذاران نهادی می‌شود. این پژوهش بستری فراهم می‌کند برای بازنگری در راهبردهای افشای شرکتی، به‌گونه‌ای که سیاست‌گذاران، تنظیم‌گران و شرکت‌ها بتوانند کیفیت افشا را نه تنها در قالب شاخص‌های فنی، بلکه از منظر تأثیرگذاری واقعی بر ادراک و رفتار سرمایه‌گذاران کلان بازطراحی کنند. بدین ترتیب، پژوهش حاضر ضمن ارتقای مرزهای نظری، کارکردهای مستقیم برای بهبود سیاست‌های اطلاع‌رسانی مالی در بازار سرمایه ایران خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Design and Validation of a Model of Institutional Investors' Perception of Disclosed Accounting Information

نویسندگان [English]

  • Saba sorosh rad 1
  • Farzin rezaei 1
  • Javad rezazadeh 2
1 Department of Accounting, Qa.c., Islamic Azad University, Qazvin, Iran.
2 Department of Accounting, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

This study examines the effects of strong corporate culture and sudden CEO turnovers on financial statement comparability. Strong corporate culture enhances financial statement comparability through two channels: clarifying corporate goals and procedures, and reducing managers’ incentives for inaccurate reporting. Sudden CEO turnovers also influence firm performance, financial report quality, and statement comparability. Data from 110 companies listed on the Tehran Stock Exchange were analyzed using systematic elimination sampling over 2013–2022, with hypotheses tested via multivariate panel data regression. Results show that strong corporate culture positively and significantly affects financial statement comparability. Even during sudden CEO turnovers, strong corporate culture positively affects comparability. These findings align with arguments that strong corporate culture reduces managerial opportunism, leading to more consistent decisions in similar economic events and enhancing accounting practices and financial information quality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sudden CEO Turnovers
  • Strong Corporate Culture
  • Financial Statement Quality
  • Financial Statement Comparability

مراجع

احمدیان، اعظم؛ قلیچ، وهاب. (1403). اثر افشای اطلاعات عمومی بانک‌ها بر سودآوری با توجه به عوامل محیطی اقتصادی. پژوهش‌ها و سیاست های اقتصادی، ۳۲ (۱۰۹)، ۱۴۰-۱۷۴.
http://dx.doi.org/10.61186/qjerp.32.109.140                                    
انواری رستمی، علی‌اصغر؛ بازیار، مریم. (1403). تأثیر محدودیت‌های تأمین مالی و سرمایه‌گذاران نهادی بر حساسیت نگهداشت وجوه نقد به جریان‌های نقدی عملیاتی نامتقارن. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 31 (2)، 222-258.
https://doi.org/10.22059/acctgrev.2024.367878.1008877
آذر، عادل؛ غلامزاده، رسول. (1398). کمترین مربعات جزئی. تهران: نگاه دانش.
حبیبی، آرش؛ جلال‌نیا، راحله. (1401). حداقل مربعات جزئی. تهران: نارون.
خواجوی، شکرالله؛ ویسی‌حصار، ثریا؛ غیوری‌مقدم، علی. (1403). تأثیر قدرت مدیرعامل بر خوانایی گزارش‌های مالی با تأکید بر نقش مدیریت سود و سرمایه‌گذاران نهادی. مجله دانش حسابداری، 15(4)، 1-20. https://doi.org/10.22103/jak.2024.22274.3953
دادار،ام البنین؛ روشن دوست، ملیحه. (1403). بررسی رابطه بین گرایش احساسی سرمایه‌گذاران و محرک های بازار سهام محورهای موضوعی،  پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار، 15(34)، 10-89. https://doi.org/https://doi.org/10.82247/jebr.2025.1121851
ستایش، محمدحسین؛شمس‌الدینی، کاظم. (1403). بررسی رابطه بین گرایش احساسی سرمایه‌گذاران و محرک‌های بازار سهام. پژوهشنامه اقتصاد و کسب‌وکار، 9(34)، 89-102.
سنگ‌بهرام، حسین؛ مجیدی‌فر، مجید. (1403). افشای اطلاعات حسابداری محیط زیست در صنعت فولاد. پژوهش‌های جدید در مدیریت و حسابداری، 3(9)، 19-31.
https://civilica.com/doc/2103583
صمدی، سیدامین؛ خوشکار، فرزین. (1402). رابطه کیفیت سیستم‌های گزارشگری مالی و سرمایه‌گذاران نهادی در شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران. چشم‌انداز حسابداری و مدیریت، 6(87)، 101-116. https://www.jamv.ir/article_192699.html
عزیزی، کیوان؛ ایوانی، فرزاد؛ عبدی، حدیث؛دلاوری، سیدجواد. (1403). اثر توانایی مدیران بر رابطه بین کیفیت اطلاعات حسابداری و رفتار و عملکرد معاملاتی سرمایه‌گذاران. قضاوت و تصمیم‌گیری در حسابداری، 3 (9)، 1-30.
قلعه، زهرا؛ دستگیر، محسن. (1402). تأثیر سرمایه‌گذاران نهادی بررابطه بین کیفیت گزارشگری حسابداری و هزینه سرمایه. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 15(57)، 5-28.
https://doi.org/10.22034/iaar.2023.172750  
محمدی، محمد؛ خالقی‌محمدی، شهره. (1403). بررسی ارتباط بین بی توجهی سرمایه گذاران نهادی، کیفیت اقلام تعهدی و محافظه کاری مشروط. حسابداری و شفافیت مالی، 2(1)، 111-131.
مقصودی، نصراله؛ گلشاهی‌چمندانی، محمد. (1402). حاکمیت شرکتی، افشای اطلاعات و حساسیت جریان سرمایه‌گذاری جریان وجوه نقد، هفدهمین کنفرانس ملی اقتصاد، مدیریت و حسابداری، شیروان. https://civilica.com/doc/1898302
ندیری، محمد؛ پناهیان، حمیدرضا. (1403). احساسات عقلانی و غیرعقلانی سرمایه‌گذاران و بازده بازار سهام: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران، تحقیقات مالی، 7 (26)، 600-629. https://doi.org/10.22059/frj.2023.337938.1007292
ولیان، حسن؛ صفری‌گرایلی، مهدی؛ رضائی پیته نویی، یاسر. (1400). افق سرمایه‌گذاری سهامداران نهادی و کوته‌بینی مدیریتی. بوس اوراق بهادار، 14 (56)، 269-296.
https://doi.org/10.22034/jse.2020.11295.1493
پیشرفت‌های حسابداری
دوره 17، شماره 1
شهریور 1404
صفحه 185-223

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 05 خرداد 1404
  • تاریخ بازنگری: 23 مرداد 1404
  • تاریخ پذیرش: 09 شهریور 1404

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار