چالش‌های بکارگیری فناوری‌های مقرراتی (رگ‌تک‌ها) در نقش حسابرس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه حسابداری، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه قم، قم، ایران

2 کارشناسی ارشد حسابداری، دانشکده علوم اقتصادی و اداری دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

پیشرفت‌های فناوری‌محور در سال‌های اخیر، صنعت حسابرسی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. قانون‌گذاران از فناوری برای دستیابی به اثربخشی حسابرسی و نظارت استفاده کرده‌اند. فناوری‌های مقرراتی (رگ‌تک‌ها) برای رفع این نیاز قانون‌گذاران و بهبود ظرفیت‌های نظارتی توسعه یافته است. رگ‌تک از زیرشاخه‌های فناوری‌های مالی است که برای سازگاری و انطباق کارآمد و کم‌‌هزینه با قوانین، به منظور بهبود فرآیندهای نظارتی توسعه یافته است. کسب‌وکارهای حوزه فناوری‌های مقرراتی می‌توانند در قالب حسابرس ایفای نقش نمایند. هدف پژوهش حاضر، شناسایی و رتبه‌بندی چالش‌های بکارگیری رگ‌تک‌ها در نقش حسابرس است. پژوهش کاربردی است و روش نمونه‌گیری با توجه به خبره‌‌‌‎محور بودن پژوهش، قضاوتی است. خبرگان شامل 14 نفر از مدیران و کارشناسان ارشد سازمان حسابرسی و بانک مرکزی، انجمن فین‌تک، شرکت ملی انفورماتیک و اساتید دانشگاه بوده است. 18 چالش از طریق مطالعه پیشینه و مصاحبه با خبرگان استخراج شد. در مرحله اول برای غربال چالش‌ها، از پرسش‌نامه خبره‌سنجی و روش دلفی فازی استفاده شد. سپس چالش‌های غربال شده، با استفاده از پرسش‌نامه اولویت‌سنجی و روش تصمیم‌گیری ماباک رتبه‌بندی شدند. در مرحله اول، 11 چالشی که حد آستانه آن‌ها بزرگتر از 7/0 بود، به عنوان چالش‌های اصلی انتخاب شدند. رتبه‌بندی چالش‌های اصلی با استفاده از روش ماباک نشان داد چالش‌های پاسخگویی، شکاف قانون‌گذاری بین شرایط واقعی کسب‌وکارهای دیجیتال و استانداردهای حسابرسی، استخدام و حفظ متخصص در حوزه رگ‌تک‌، عدم تجهیز سیستم اطلاعاتی حسابداری شرکت‌‌ها به فناوری‌های نوین دیجیتال و اعتماد مخاطبان گزارش حسابرسی به رگ‌تک‌ها چالش‌های کلیدی پژوهش هستند. شناسایی چالش‌ها زمینه‌ساز توسعه حسابرسی مبتنی بر فناوری خواهد بود. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Challenges of Applying Regulatory Technologies (Regtechs) in the Role of an Auditor

نویسندگان [English]

  • manijeh ramsheh 1
  • mahsa sadat fakhari 2
1 Associate Prof., Department of Accounting, Faculty of Economics and Administrative Sciences, University of Qom, Qom, Iran
2 Master of Sciene in Accounting, Faculty of Economics and Administrative Sciences, University of Qom, Qom, Iran
چکیده [English]

Recent technological advancements have significantly transformed the auditing industry. Regulators have leveraged technology to enhance auditing effectiveness and oversight. Regulatory technologies (RegTech), a subset of financial technology, streamline compliance with regulations, enhancing oversight processes. RegTech solutions can serve as auditors by enabling digital assessment of financial reports. This study aims to identify and rank the challenges of employing RegTech in auditing roles. Using a judgmental sampling method, we selected 14 experts, including senior managers and specialists from the Auditing Organization, Central Bank, Fintech Association, National Information Technology Company, and university professors. Through a literature review and expert interviews, 18 challenges were identified. A fuzzy Delphi questionnaire screened these challenges, selecting 11 with a threshold above 0.7. These were then ranked using a priority assessment questionnaire and the MABAC decision-making method. Key challenges include accountability issues, the regulatory gap between digital business conditions and auditing standards, recruitment and retention of RegTech specialists, insufficient integration of modern digital technologies into companies’ accounting information systems, and lack of trust in RegTech among audit report recipients. Identifying these challenges paves the way for advancing technology-based auditing.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Auditor
  • RegTech
  • Challenges
  • Fuzzy Delphi
  • MABAC
اصغرنیا، مرتضی، احمدی زاد، آرمان، ترابی، علیرضا. (1401). فرصت‌ها، چالش‌ها و روندهای جهانی فناوری تنظیم‌گری: مرور نظام مند مبانی نظری. فصلنامه توسعه تکنولوژی صنعتی، 20(48)، 3-16.
آراء، شیما، برزگر هرگلان، زهرا، ناطقی، حدیثه، آهنگر سریزدی، فاطمه. (1400). الزامات، فرصت ها و چالش های به کارگیری رگ تک در صنعت بیمه ایران، بیست و هشتمین همایش بیمه و توسعه، تهران.
پاینده، رضا، شهبازی، میثم، منطقی، منوچهر. (1400). سناریونگاری آینده بانک‌های ایران در مواجهه با فین‌تک، تحقیقات مالی،23(2)، 294-328.
حمزه، احسان، رامشه، منیژه. (1402). حسابرسی در عصر دیجیتال: کاربست روش‌های دلفی فازی و ماباک در ایران، پژوهش های حسابداری مالی، 15(3)، 75-102.
حجازی، رضوان، شیخی، مریم، زنجیردار، مجید. (1402). تبیین اثرتعدیلی راهبردها بر رابطه عوامل پذیرش فناوری‌های نوظهور وکیفیت سیستم اطلاعات حسابداری، پیشرفت‌های حسابداری، (2)15. 140-179.
رامشه، منیژه، ملکی، محمدحسن، سلطانیان، مریم. (1402). ارائه چارچوبی برای شناسایی پیشران های کلیدی موثر بر آینده حسابرسی با تمرکز بر فناوری های صنعت 4.0، پژوهش های حسابرسی حرفه ای، 3(12)، 8-37.
قدسی، ابراهیم، ملکی، محمدحسن، قنواتی، ابراهیم، محبی آشتیانی، سعید. ( 1401). فنون نوین تصمیم سازی و تصمیم گیری در پژوهش عملیاتی. یزد: انتشارات دانشگاه یزد.
کوشش‌کردشولی، رضا، غلامی جمکرانی، رضا، ملکی، محمدحسن، فلاح شمس، میرفیض .(1399). آینده‌پژوهی فناوری مالی در ایران با رویکرد سناریونگاری، برنامه ریزی و بودجه، 25(150)، 33-63.
محمدی‌نوره، شاکر، رحیمیان، نظام‌الدین، احمدی دهرشید، جمیل. (1400). بررسی تاثیر دیجیتالی شدن بر حسابرسان مستقل و موسسات حسابرسی در ایران. پژوهش‌های حسابرسی حرفه‌ای، 3(1)،150-176.