تأثیر عدم قطعیتِ جهانی بر مدیریت سود با نقش تعدیل‌کنندگی مالکیت نهادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

2 استاد تمام، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران (نویسنده مسئول)

چکیده

چکیده:


عدم قطعیت جزءِ لاینفکِ فعالیت‌های اقتصادی است که مدیران واکنش‌های متفاوتی به آن نشان می‌دهند. مدیریت سود یکی از مهم‌ترین ابزارها است که می‌تواند از انگیزه‌های متفاوتی در مدیران شکل‌گرفته و تحت‌تأثیر ساختارهای راهبری شرکتی از جمله ساختار مالکیت نیز قرار بگیرید. بر همین اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر عدم قطعیتِ جهانی بر مدیریت سود (تعهدی و واقعی) باتوجه‌به نقش تعدیل‌کنندگی مالکیت نهادی است. برای این منظور داده‌های مربوط به 122 شرکت بورسی طی سال‌های 1384- 1401 جمع‌آوری شده و به روش رگرسیون چند‌گانه مبتنی بر تحلیل ترکیبی داده‌ها مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است. یافته‌ها نشان داده است که عدم قطعیتِ جهانی تأثیر معنا‌دار و مثبتی بر مدیریت سود تعهدی و واقعی داشته و مالکیت نهادی نقش تعدیل‌کنندگیِ تضعیف‌کننده در اثر عدم قطعیتِ جهانی بر مدیریت سود واقعی دارد. یافته‌های پژوهش حاضر می‌تواند برای حسابرسان، سرمایه‌گذاران و تحلیلگران مفید واقع شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Effect of World Uncertainty on Earnings Management with the Moderating Role of Institutional Ownership

نویسندگان [English]

  • Reza Malek 1
  • hossein fakhari 2
1 MSc, Department of Accounting, University of Mazandaran. Babolsar, Iran.
2 Full Professor, Department of Accounting, University of Mazandaran. Babolsar, Iran.
چکیده [English]

Abstract:

Uncertainty is inherent in economic activities, prompting varied managerial responses. Earnings management, driven by diverse motivations, serves as a key mechanism to mitigate uncertainty, with its effectiveness shaped by ownership structure. This study investigates the impact of uncertainty on earnings management, encompassing both accrual-based and real earnings management, while exploring the moderating role of institutional ownership. Using data from 122 companies listed on the Tehran Stock Exchange from 2005 to 2022, the study employs multivariate regression analysis with panel data. The findings reveal a significant positive relationship between the World Uncertainty Index (WUI) and both accrual-based and real earnings management. Additionally, institutional ownership moderates the effect of the WUI on real earnings management. These findings are useful for auditors, investors, and analysts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • World Uncertainty Index
  • earnings management
  • accrual-based earnings management
  • real earnings management
  • institutional ownership

مراجع

ابراهیمی، سید‌کاظم؛ بهرامی‌نسب، علی و احمدی‌مقدم، منصور. (1395). رابطه بین تصمیمات تأمین مالی با انواع مدیریت سود. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 8(30)، 102-83. https://sanad.iau.ir/journal/faar/Article/525410?jid=525410.
اخگر، محمد‌‌امید؛ سجادی، زانیار و حاجی میرزائی، مائده. (1400). ارتباط نااطمینانی سیاست‌های اقتصادی با مدیریت سود با تأکید بر نقش چرخه عمر شرکت‌ها. توسعه و سرمایه، 6(2)، 91-71. .https://jdc.uk.ac.ir/?_action=article&au=37346&_au
افلاطونی، عباس؛ خطیری، محمد و ایوانی، فرزاد. (1402). تأثیر همه‌گیری کووید 19 بر سرعت تعدیل ساختار سرمایه. چشم‌انداز مدیریت مالی، 13 (44)، 149-127.
  https://doi.org/10.48308/jfmp.2024.104508.
ایمانی برندق، محمد و هاشمی، طاهر. (1397). بررسی تأثیر عوامل سیاسی بر مدیریت سود. دانش حسابرسی، 18(71)، 77-90. .http://danesh.dmk.ir/article-1-1874-fa.html
بنی‌مهد، بهمن؛ رویایی، رمضانعلی و مشتاق‌کهنمویی، مسعود. (1401). عدم قطعیت اقتصادی و مدیریت سود: شواهدی از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 14(54)، 20-5.
https://www.iaaaar.com/article_156641.html.
بنی‌مهد، بهمن و عربی، مهدی و حسن‌پور، شیوا. (1397). پژوهش‌های تجربی و روش شناسی در حسابداری. تهران: ترمه.
بهارمقدم، مهدی؛ حسینی‌نسب، حجت و رئیسی، هادی. (1394). اثر نقدشوندگی بر آگاهی‌بخشی قیمت سهام و مدیریت سود بر مبنای اقلام تعهدی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. نشریه پژوهش‌های حسابداری مالی، 7(4)، 56-39.
https://far.ui.ac.ir/article_20608.html.
تهرانی، رضا و رهنما فلاورجانی، روح اله. (1389). تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی. تهران: نگاه دانش.
چمبریانی، شیما (1402). مطالعه و مروری بر عدم قطعیت سیاست اقتصادی و ریسک سقوط قیمت سهام، هجدهمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، اقتصاد و توسعه.
https://civilica.com/doc/1768703.
حساس‌یگانه، یحیی؛ مرادی، محمد و اسکندر، هدی. (1387). بررسی رابطه بین سرمایه‌گذاران نهادی و ارزش شرکت. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 15(52)، 122-107. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.26458020.1387.15.3.7.9.
حسینی، سید عباس. (1399). تأثیر عدم اطمینان سهام‌داران نسبت به عملکرد شرکت بر مدیریت سود در شرکت‌های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران: با تأکید بر نقش تعدیل‌کنندگی دوره تصدی مدیرعامل و مالکیت نهادی. پایان نامه کارشناسی ارشد حسابداری، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران.
حصارزاده، رضا. (1401). اصول نگارش مبانی نظری و آزمون فرضیه های دارای متغیر تعدیلگر. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.
خدادادی، ولی؛ عربی، مهدی و آل بوعلی، صادق. (1394). اثر تعدیل‌کننده عدم اطمینان محیطی بر رابطه بین مدیریت سود و عدم تقارن اطلاعاتی. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 7(26)، 66-51. https://sanad.iau.ir/Journal/faar/Article/1073692/FullText.
رضایی‌پیته‌نوئی، یاسر؛ صفری گرایلی، مهدی و نوروزی، محمد. (1397). بررسی موارد خاص در حسابداری. تهران: انتشارات ترمه.
روشن، احمد‌رضا. (۱۳۹۹). تحلیلی بر شاخص عدم قطعیت جهانی. نشریه تحلیل مالی، ۴(۱)، 39-20. https://ijfa.ir/?p=6840.
رئیس‌زاده، سید‌محمدرضا و رمضانی، جواد. (1397). عدم اطمینان محیطی, مدیریت سود و بازده سهام (نقش تعدیل‌کننده توانایی مدیران). دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 7(26)، 132-121. https://www.jmaak.ir/article_12516.html.
سالم‌دزفولی، بابک؛ صالحی، اله‌کرم؛ نصیری، سعید و جرجرزاده، علیرضا. (1398). بررسی تأثیر عدم اطمینان اقتصادی بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی و مدیریت سود واقعی. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 8(30)، 115-95.
https://www.jmaak.ir/article_14299.html.
شمس‌الدینی، کاظم؛ دانشی، وحید، فولادی و سوادکوهی، فاطمه. (1398). بررسی تأثیر مالکیت نهادی بر رابطه بین سررسید بدهی های کوتاه‌مدت با ریسک سقوط آتی قیمت سهام. پیشرفت های حسابداری، 11(1)، 228-201.
.https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.20089988.1398.11.1.7.7
طورانی، محسن. (1397). آمار و احتمال ویژه داوطلبان آزمون کارشناسی‌ارشد رشته های اقتصاد، مدیریت، حسابداری، برنامه ریزی شهری و منطقه‌ای. تهران: نگاه دانش.
فخاری، حسین و طاهری، عصمت‌السادات. (1389). بررسی رابطه سرمایه‌گذاران نهادی و نوسان‌پذیری بازده سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های حسابداری مالی، 2(4)، 172-159.
.https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.23223405.1389.2.4.9.7
فخاری، حسین و عدیلی، مجتبی. (1391). بررسی رابطه بین جریان‌های نقدی آزاد و مدیریت سود از طریق فعالیت‌های واقعی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 19(4)، 63-78.
.https://doi.org/10.22059/acctgrev.2020.73222
فخاری، حسین؛ محمدی، جواد و حسن نتاج‌کردی، محسن. (1394). بررسی اثر ویژگی‌های کمیته حسابرسی بر مدیریت سود از طریق اقلام واقعی. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 12(46)، 154-130. https://doi.org/10.22054/qjma.2015.1679.
فرخلو، علیرضا و حیدری، مهدی. (1403). بررسی رابطه بین عدم قطعیت سیاست اقتصادی و نقدشوندگی سهام با تأکید بر کیفیت افشای اطلاعات در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری. 8(28). 2410-2398. https://majournal.ir/index.php/ma/article/view/2658.
کردستانی، غلامرضا. (1381). مدیریت سود. بورس، 33، 65-57.
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/859331
کرمی، غلامرضا؛ بذرافشان، آمنه و محمدی، امیر. (1390). بررسی رابطه بین دوره تصدی حسابرس و مدیریت سود. دانش حسابداری، 2(4)، 82-65.
.https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.20088914.1390.2.4.4.1
کرمی، غلامرضا؛ بیک‌بشرویه، سلمان؛ نظری، سعیده و سماوات، میلاد. (1401). رابطه عدم قطعیت با نگهداشت وجه نقد و موجودی کالا. پیشرفت‌های حسابداری، 14(2)، 252-221. .https://doi.org/10.22099/jaa.2023.46531.2297
محمدرضایی، فخرالدین. (1402). روش پژوهش در حسابداری: رویکردی جامع. تهران: نگاه دانش.
مرفوع، محمد و حسن‌زاده دیوا، سید‌مصطفی. (1399). مدیریت سود؛ رفتارهای فرصت‌طلبانه، مکانیزم نظارتی و درماندگی مالی. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 12(48)، 70-43. https://sanad.iau.ir/journal/faar/Article/680055?jid=680055
مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی، گروه آمار و تحلیل ریسک. (1401). گزارش وضعیت بازار سرمایه. تهران: سازمان بورس و اوراق بهادار.
مهرانی، ساسان و کرمی، غلامرضا و سید حسینی، سید مصطفی و جهرمی، مهتاب. (1392). تئوری حسابداری (جلد 2). تهران: نگاه دانش.
میر، میلاد. (1399). مصادیق و چشم‌انداز بحران‌های اقتصاد ایران. ماهنامه علمی امنیت اقتصادی، 8(12)، 40-27. https://es.tesrc.ac.ir/article_242782.html.
نمازی، محمد؛ بایزیدی، انور و جبارزاده کنگرلویی، سعید. (1390). بررسی رابطه بین کیفیت حسابرسی و مدیریت سود شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 3 (9)، 21-4.
https://www.iaaaar.com/article_104758.html.
نیکومرام، هاشم؛ نوروش، ایرج و مهر‌آذین، علیرضا. (1388). ارزیابی مدل‌های مبتنی بر اقلام تعهدی برای کشف مدیریت سود. آینده‌پژوهی مدیریت، 20(82)، 20-1.
.https://sanad.iau.ir/fa/Article/786222?FullText=FullText
وحدانی، محمد و علی‌اکبری، الهام. (1398). بررسی تاثیردانش مالی اعضای هیئت‌مدیره بر مدیریت واقعی سود. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 9(33)، 197-171.
https://doi.org/10.22051/jera.2018.19247.1951
پیشرفت‌های حسابداری
دوره 16، شماره 2
اسفند 1403
صفحه 243-283

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 29 آبان 1403
  • تاریخ بازنگری: 27 بهمن 1403
  • تاریخ پذیرش: 04 اسفند 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار